Wêne li jêr bibînin

Li Şengal (Iraq) merasîma vekirina bîranîna qirkirina Êzidiyan hate lidarxistin. Bîranîn ji aliyê Înîsiyatîfa Nadiya ve bi hevkariya Rêxistina Navdewletî ya Koçberiyê li Iraqê bi fînansekirina Ajansa Pêşveçûna Navdewletî ya Amerîkî ji bo bibîranîna nijadkujiya 2014ê hatiye avakirin.

Rûxandina civaka Êzidî yek ji hovîtiya herî hovane ya sedsala 21’an bû. Ne tenê bi hezaran Êzidî di komkujiyan de hatin qetilkirin, DAIŞ’ê bi serbilindî û eşkere bi hezaran jin kir kole, îstîsmara zayendî li wan kir û bi hezaran zarok jî îqtîdar kir.

Bîranîn weke bîranîna kûrahiyên ku mirovahî tê de binav dibe, di heman demê de hêz û berxwedana civaka Êzidî ya sax maye ku jiyana xwe ya piştî qirkirinê ji nû ve ava dike nîşan dide.

Li ser xaka bîrdariyê, bi navê “Tirba Dayikan” heye, li vê derê, berî 9 salan, terorîstên DAIŞê bi dehan jinên êzîdî yên temen mezin kuştine, di nav wan de dayîka çalakvana êzîdî û qurbaniya hovîtiyên terorîstên DAIŞê Nadiya Murad. ê ku Bîrdariya Qirkirina Êzidiyan bi van gotinan vekir:

“Vekirina vê bîrdariyê yek ji gavên ber bi edaletê ve ye. Lê belê civaka me bêyî alîkariya zêde ji aliyê rayedarên Iraqê ve nikare li ser rêya başbûnê bidome.

Divê avakirina vê bîrdariyê ji civaka herêmê re neyê hiştin, çawa ku vegerandina Şengalê ne tenê erka Êzidiyan û civaka navneteweyî be.

Pêdiviya me bi çavkaniyên zêdetir ji hikûmeta Iraqê heye û pêwîstiya me bi aramiya herêmê heye, daku êzîdiyên aware karibin vegerin malên xwe. Ez bang li hikûmetên her du aliyên Bexda û Hewlêrê dikim ku çareseriyekê ji kêşeya rêveberiyê re bibînin.

Ji bo ku Êzidî jiyana xwe ji nû ve ava bikin, pêwîste em zêdetirî 2000 jinên ku hê di dîl de ne rizgar bikin. Divê em kolandina gorên komî bidomînin û kesên ku ev jenosîd pêk anîne ji ber kiryarên xwe li pêşberî dadgehê berpirsyar bin. Heta ku ev yek pêk neyê, Bîrdariya Qirkirinê dê tenê bîranîna windahî û êşên me yên bê tehemmul bimîne. Her wiha ez jî dixwazim ku ev kêlî hêviyê bide civaka me ku em karibin Şengalê ji nû ve ava bikin, sax bikin û bi pêş ve bibin." - Nadia Murad

DERBARÊ BÎRANÊ DE:

Kompleksa bîranînê bi dîwarê ku ji 73 peykerên rojê pêk tê pêşwazî li mêvanan dike, ku 73 bûyerên çewsandina Êzidiyan di dîroka devkî ya wan de hatine tomarkirin, temsîl dikin. Zengilên riyên kevirî qadeke 10,000 metre çargoşe dorpêç dikin. m, bêdawîbûn û girêdana jiyana civaka Êzidî nîşan dide. Li ser rêyan, nêzî 3,000 ser kevirên bênavber rêz ji 3,000 kesên ku li Şengalê di dema qirkirina êzîdiyan a 2014’an de jiyana xwe ji dest dane, digirin.

Di navendê de hewzeke bi mezinahiya olîmpiyatan heye, ku di destpêkê de weke hewza masiyan dihate armanckirin, di dema êrîşa çeteyên DAIŞ'ê ya li Şengalê de, zêdeyî 90 jinên Êzidî yên extiyar di hewza betonê ya vala de kuştî hatin dîtin. Niha jê re dibêjin "Tirba Dayikan" û bi qapaxeke camê ya terbiyekirî hatiye parastin.

Li jora "Tirba Dayikan" abîdeyeke ji 25 stûnên beton ên bi dirêjahiya 1 heta 10 m bilind dibe, şeklê çiyayekî sembola Çiyayê pîroz ê Şengalê ye. Di stûna herî bilind de roj nîşan dide - yek ji pîroztirîn sembolên êzdiyatiyê, kesayetiya zayin û jiyanê dike. Li kêleka stûnan 25 peykerên ku civaka Êzidî di nava tevgerê de nîşan didin, wêneyên rasteqîn ên mirovên ku di sala 2014'an de reviyane cihê ewletiyê vedibêjin.

Bîranîn ji aliyê mîmarê Êzidî Dersim Xeyrî Namo ve bi wêneyên 3D hatiye çêkirin û diyariya wê ji bo civakê ye.

Çêkirina projeyê bi qasî 8 mehan dom kir û zêdeyî 60 karkerên Şengalê tê de beşdar bûn. Hemû malzemeyên ji herêmê dihatin peydakirin, piraniya kevirên xwezayî ji Çiyayê Şengalê anîn. Mexdûran bi xwe di her qonaxa avakirinê de cih girtin.

Înîsiyatîfa Nadia bi fonên ji damezrîner û seroka Xelata Nobelê ya Aşitiyê Nadia Murad erd stend û diyarî kir.